Het aantal basisschoolleerlingen in Salland neemt af en daarover maken de schoolbesturen voor primair onderwijs in Salland zich al langere tijd zorgen. In 2016 hebben De Mare en mijnplein daarom samen met de gemeenten Raalte en Olst-Wijhe een onderzoek laten uitvoeren naar de gevolgen van krimp voor de scholen. Vandaag verschijnt de eindrapportage van dit onderzoek.
Minder kinderen betekent minder geld
Door de daling van het aantal leerlingen zijn er bij veel scholen in Salland serieuze problemen ontstaan. Voor hun personeel en hun gebouwen krijgen de scholen geld van het rijk, voornamelijk in de vorm van een bedrag per leerling. Als het aantal leerlingen daalt is er dus minder te besteden. Voor personeel wordt dat onder meer opgelost door minder leerkrachten aan te nemen, vervelend maar onvermijdelijk. Voor gebouwen is dat lastiger want ook als een gebouw deels leeg staat blijven de kosten voor bijv. onderhoud en energie gelijk. Doordat de aantallen kinderen naar verwachting de komende jaren nog verder dalen en de gebouwen steeds ouder worden wordt dit probleem ieder jaar groter, zonder uitzicht op verbetering. Dit alles betekent dat een steeds groter deel van de budgetten moet worden uitgegeven aan gebouwen, geld dat bestemd is voor goed onderwijs. Hierdoor blijft er steeds minder geld over voor het aanstellen van goede leerkrachten en de schoolbesturen vinden dat niet aanvaardbaar.
Welke oplossingen zien de onderzoekers?
De onderzoekers hebben niet alleen de knelpunten in beeld gebracht maar ook duurzame en betaalbare scenario’s beschreven om deze op te lossen. Die scenario’s zijn per dorpskern verschillend, al is er wel een rode draad te ontdekken: het terugdringen van leegstand. Dat kan door delen van schoolgebouwen een andere bestemming te geven of te slopen maar ook door oude gebouwen te vervangen door nieuwe voorzieningen.
In de gemeente Raalte en met name in de kleinere kernen wordt in een aantal plaatsen waar nu al leegstand is gekeken naar hergebruik of sloop van leegstaande lokalen. In Raalte-Noord wordt juist nog groei verwacht en geldt dus een andere opgave. In Heino zijn de schoolgebouwen recent gebouwd, daar zijn de komende jaren geen maatregelen nodig. Bij de kernen Wijhe, Olst, Boskamp, Den Nul en Boerhaar wordt voorgesteld om voor de scholen samen twee nieuwe gebouwen te realiseren, een in de kern Olst en een in de kern Wijhe. Dat zouden dan gebouwen worden die in hun indeling en omvang zijn aangepast aan de lagere leerlingaantallen in de toekomst en die elk ruimte bieden aan verschillende scholen en concepten.
Hoe nu verder?
De schoolbesturen zijn blij met de duidelijke feiten en aanbevelingen uit het onderzoek. De vervolgtrajecten in de gemeenten Raalte en Olst-Wijhe verschillen van elkaar. In Raalte gaan schoolbesturen en gemeente gezamenlijk verder kijken welke concrete maatregelen per schoolgebouw nodig zijn en of deze haalbaar en betaalbaar zijn. Voor de gemeente Olst-Wijhe wordt een Integraal Huisvestingsplan (IHP) opgesteld door de schoolbesturen en gemeente Olst-Wijhe.
