Ze gaan écht wel ergens over. Met die boodschap stuurt de Raaltese burgemeester Martijn Dadema, tevens voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) Overijssel, mensen vandaag naar de stembus. Dat kon gisteren en eergisteren natuurlijk ook al, maar vandaag beginnen ze écht: de gemeenteraadsverkiezingen. En stemmen kan al vroeg: om zeven uur vanmorgen in Hengelo, in tenten voor het stadhuis. De andere stembureaus gaan om half acht open.
Gemeenteraadsverkiezingen, ze worden vaak overschaduwd door landelijke thema’s, door kopstukken van landelijke partijen. Maar dit jaar is er nog een factor die er voor zorgt dat er in de aanloop naar vandaag maar weinig werd gesproken over de verkiezingen: de situatie in Oekraïne. “Oekraïne verdient alle aandacht”, zegt Dadema daarover. “Maar daarvoor was er ook al corona.”
Corona als rem
Normaal groeit in de maanden voor de verkiezingen de aandacht gestaag. “Maar in januari zaten we met z’n allen nog in een lockdown”, zegt Dadema. “Politieke partijen wisten toen nog helemaal niet hoe ze in maart hun campagne konden vormgeven.”
Lees meer: Gemeenteraadsverkiezingen: dit is de eerste stemdag in Overijssel
De beperkingen gingen er gelukkig af waardoor partijen nog wel de straat op konden en op verschillende plekken werden ook nog debatten georganiseerd. Dat waren er volgens Dadema wel een stuk minder dan normaal. “Het kon niet meer georganiseerd worden.”
Lekker weer
De burgemeester van Raalte benadrukt graag hoe belangrijk het is dat mensen vandaag naar de stembus gaan. Grote vraag is hoe het gaat met de opkomst vandaag. “Vorig jaar was de opkomst 55 procent”, aldus Dadema. “Wij hadden in Raalte 62,5 procent. We doen allemaal ons best om dat omhoog te krijgen.”
Volgens Dadema is er wel zoveel aandacht voor de verkiezingen geweest dat mensen het niet gemist kunnen hebben dat ze vandaag hun stem mogen uitbrengen. En dan is het ook nog eens lekker weer. Kan ook helpen om mensen naar het stemlokaal te krijgen. “Alles wat helpt, ondersteun ik van harte”, lacht de burgemeester. “En bij iedereen zit een stembureau in de buurt.”
Bovendien, geeft Dadema aan, het mag bij de gemeenteraadverkiezingen dan vaak over landelijke onderwerpen gaan, dat zijn ook onderwerpen die zeker de gemeente wel aan gaan. Woningbouw bijvoorbeeld. “Over veel dingen gaat de gemeente uiteindelijk wel.”
Woondeal
“Willen we windmolens of niet? Waar komen zonneparken? Daar gaan gemeenteraden echt over en die maken ook allemaal andere keuzes.” Natuurlijk liggen aan dat soort beslissingen verplichtingen ten grondslag die zijn opgelegd door provincies, die op hun beurt weer moeten luisteren naar het Rijk. “Gemeenten gaan misschien niet over de hoeveelheid windmolens, maar wel over de manier waarop het gebeurt en met welke snelheid het gebeurt.”
Lees meer: Stemmen bij bijzondere stembureaus op dag twee van de verkiezingen
In dat kader noemt Dadema ook de woondeal waarvan minister Hugo de Jonge van Volkshuisvestiging gisteren nog aangaf dat die doorgaat voor de regio Zwolle-Deventer. “Dat gaat Raalte niet direct aan maar ik ben wel blij dat minister niet terugkomt op eerdere afspraken. We zijn daar al jaren mee bezig. Een nieuwe minister betekent vaak nieuwe plannen maar ik ben wel blij dat de minister respect heeft voor het verleden.”
Als het gaat om woningbouw heeft de gemeente sowieso een dikke vinger in de pap. “De gemeenteraad bepaalt. Waar komen nieuwe woningen en voor wie? Voor hoeveel geld kunnen we huren of kopen? Is het binnen of buiten de stad? Daar gaat alleen maar de gemeenteraad over. Als je daar iets van vindt, dan moet je zeker gaan stemmen vandaag.”