‘Gratis adviesgesprek voor plaatselijke toekomstvisie‘ stond er boven een artikel op de website van Stimuland. “Hulp nodig om jouw dorp, kern, dorpshuis of kulturhus klaar te maken voor de toekomst? Stimuland biedt een gratis adviesgesprek aan tijdens een inloopochtend” was de inleiding. OpinieinSalland vroeg zich af: Waarom moet je klaar zijn voor de toekomst en kún je klaar zijn voor de toekomst. Nou, dat legt Stimuland ons uit.
Door Renske de Man
Dertig jaar geleden, toen ik een jaar of acht was besloot ik dat ik scheepskok wilde worden. Veel van de wereld zien, maar toch een thuis creëren en samen lekker eten. Ik ben geen scheepskok geworden. Het is ook niet de laatste toekomstdroom die ik voor mezelf heb gehad. Uitvinder van ‘dingen’ om het leven makkelijker te maken, landschapsarchitect van mooie parken, advocaat, ontwikkelingswerker, ik heb het allemaal willen zijn. Maar goed dat ik niet op mijn achtste met een opleiding tot kok ben begonnen.
Toch is er in mijn rijtje toekomstdromen een richting te ontdekken. Het gaat bij mij in de basis blijkbaar om maatschappelijke impact (woorden die ik nog niet kende toen ik acht was), waarbij ik graag nieuwe dingen ontdek. En zolang ik dit als kompas vasthoud, merk ik dat ik voldoening en geluk haal uit mijn werk.
Op een ander schaalniveau geldt deze zoektocht ook voor dorpen, wijken en steden. In een ‘verandering van tijdperk’ (Jan Rotmans) is het niet langer zinvol om een blauwdruk te maken van hoe de omgeving (fysiek èn sociaal) er over pakweg dertig jaar uit zou moeten zien. Pakweg dertig jaar geleden hadden we immers niet kunnen vermoeden dat we met behulp van internet en mobiele telefoons onze dagen zó anders zouden besteden. Thuiswerken, skypen met familie ver weg, online shoppen, we hadden geen idéé. En precies zo zullen er over 30 jaar veranderingen hebben plaatsgevonden die we nu nog niet kunnen vermoeden.
Een goede reden om dan maar niet over de toekomst na te denken? Lijkt me niet. Want er komen nog al wat veranderingen op onze gemeenschappen af. Vergrijzing, ontgroening, klimaatveranderingen, landbouwtransitie. En van veel van die veranderingen hebben we niet goed in beeld wat het effect hiervan op onze eigen leefomgeving is, en zeker niet van de samenhang van deze veranderingen. Ad hoc reageren op elke verandering die zich van buitenaf aandient leidt tot weinig koersvastheid en ‘de boot missen’. Ook voor gemeenschappen is het van belang om hun kompas vast te houden.
Een blauwdruk is niet de manier om een prettige leefomgeving voor over 30 jaar te creëren. Het samen eens zijn over de koers, over gedeelde waarden, over te koesteren verbanden wèl. In mijn werkervaring heb ik hier een aantal mooie voorbeelden van mogen zien, bijvoorbeeld in Borne en in het dorp Windesheim. Een gedeeld beeld van hoe je samen wilt zìjn geeft duiding en richting in reactie (of vooruitlopend) op veranderingen. Daarmee kun je een gemeente waardevolle inbreng geven voor de omgevingsvisie. Daarmee kun je vroegtijdig inspringen op veranderingen in de bevolkingssamenstelling. Daarmee kun je samen bepalen wat jullie antwoord is op de klimaatcrisis.
Ik heb mijn eigen kompas in handen, jullie ook?
Renske de Man is projectmanager op het terrein van leefbaarheid, overheidsparticipatie en burgerkracht.
www.stimuland.nl
Het bericht Renske de Man: Klaar voor de toekomst, hoe deze er ook uit ziet verscheen eerst op Opinie in Salland.