Het evenement waarbij de Domineeskamp weer voor drie dagen op zijn kop wordt gezet. Naast dat de bezoekers uitermate kunnen genieten van spareribs en bluesmuziek, zorgt het festival ook voor verbintenis tussen lokale inwoners en bezoekers van buitenaf. Het laat zien hoe een lokaal festival kan uitgroeien tot een krachtig bindmiddel. Maar wat betekent dit grootschalig evenement nou écht voor Raalte?
In het eerste weekend van juni staat het centrum van Raalte weer helemaal in het teken van een levendig festivalterrein. 7, 8 en 9 juni zal het dorp weer zo’n 30.000 bezoekers kunnen verwachten – uit de regio, maar ook van ver daarbuiten. Ribs & Blues is één van de grootschalige evenementen die de provincie Overijssel bezit en draagt een enorme culturele identiteit met zich mee. Wat ooit begon als een lokaal initiatief met muziek en spareribs, is nu een groots erkend festival waar niet alleen lokale inwoners, maar ook bluesliefhebbers uit Amerika, Duitsland en andere delen van de wereld op af komen.
Toegankelijkheid en inclusiviteit
Ribs & Blues staat ten eerste bekend om de toegankelijkheid. Het festivalterrein is te betreden voor iedereen: jong en oud, inwoners, toeristen, muziekliefhebbers of simpelweg mensen die opzoek zijn naar een fijn festivalsfeertje. Esther Vastenavond, die sinds 2024 het stokje overnam als voorzitter, vindt het ook belangrijk om hiernaar te streven. “We hebben echt zo’n mooie bezoekerspopulatie”, vertelt ze. “Het is altijd vriendelijk. Het is echt genieten.”
Wanneer het gehele team het festival in de steigers zet, houden ze bewust rekening met de verschillende doelgroepen. Zo wordt er jaarlijks een KidsAdventureland opgezet waar kinderen zich kunnen vermaken. Daarnaast wordt ervoor gezorgd dat het festival toegankelijk is voor mensen met een beperking, houdt de organisatie rekening met culturele achtergronden en zorgen ze ervoor dat mensen die het niet zo breed hebben ook een ticket kunnen bemachtigen voor een gangbare prijs.
Dat bleek ook uit onderzoek van Maart Visschedijk, die onderzocht welke maatschappelijke impact de beeldbepalende evenementen hebben op de provincie Overijssel. Uit de resultaten volgde dat Ribs & Blues zich bewust zou inzetten voor inclusiviteit. Het terrein is grotendeels rolstoeltoegankelijk, er is oog voor alternatieve voedselvoorzieningen zoals halal eten en er wordt nagedacht over prijstoegankelijkheid voor mensen met een laag inkomen.
Tekst gaat verder onder de foto
Voor kinderen tot twaalf jaar blijft het festival zelfs gratis toegankelijk, wat ooit voor iedereen het geval was. In 2023 werd er namelijk een bewuste keuze gemaakt om entreekosten in te voeren. Volgens Esther was het een ‘onvermijdelijke keuze’. “Met pijn in het hart heeft het bestuur het moeten beslissen”, stelt ze. De entree, twintig euro voor een weekenddag en twaalf euro vijftig voor de Pinkster-maandag, was volgens haar noodzakelijk om de stijgende kosten te kunnen dekken. Ook heeft het bestuur een betere kijk op het verwachte bezoekersaantal, waardoor ze beter voorbereid zullen zijn.
Wél merkt Esther dat ze een vermindering ziet in de lokale inwoners van Raalte die ook hun gezicht lieten zien op het festivalterrein. Een bakje spareribs halen en op de voorste rij meegenieten van de vele artiesten, gaat niet meer. “Dat hoor ik ook wel eens terug. Dat de Raaltenaar het wel jammer vindt en dat snap ik ook. Gelukkig is er ook waardering voor de lage entreeprijs voor hetgeen we als festival organiseren”, vertelt Esther.
Het zijn allemaal tandwielen die in elkaar moeten vallen.
Achter de schermen
Niet alleen op het festivalterrein is de verbondenheid waar te nemen, maar ook achter de schermen is het ‘één grote familie’ die samen hun handen uit de mouwen steken. Zo’n elfhonderd vrijwilligers en professionals zetten zich jaarlijks in om het festival in de steigers te zetten en vervolgens in goede banen te leiden. “Wat ik vooral veel zie is toch wel een familie”, zegt Esther. “Het zijn allemaal tandwielen die in elkaar moeten vallen.”
Een vertrouwd netwerk van hardwerkende vrijwilligers en professionals is volgens Esther uniek en essentieel. Als vrijwilliger weet Esther ook waar ze over praat. Ze zat zelf jarenlang in verschillende verenigingen en draagt tegenwoordig nog steeds haar steentje bij aan de maatschappij. “Het komt echt vanuit dankbaarheid: als ik zoveel energie heb en ik kan iets teruggeven in deze vorm, naast mijn werk en gezin, dan ben ik heel gelukkig.”
Met een nuchtere kijk vervult ze tegenwoordig de voorzittersrol. Binnen de organisatie is er geen sprake van een ‘strenge hiërarchie’. “Ik heb dan de rol van voorzitter, maar dat is niet meer of minder dan wie dan ook”, vertelt ze nuchter. “We maken met z’n allen een relaxed feestje. Wat is er toffer dan dat?”
Tekst gaat verder onder de foto
Landelijke uitstraling
Die verbondenheid en saamhorigheid herkent ook wethouder Breun Breunissen. Als verantwoordelijke van onder andere evenementen, ziet hij in hoe belangrijk Ribs & Blues is voor de gemeente. “Ik ben ontzettend trots dat we dit evenement hebben en ook trots op al die vrijwilligers die dat mogelijk maken. Dat kan je eigenlijk niet vaak genoeg zeggen”, aldus Breun.
“Dat geeft een heleboel verbondenheid en dat is fantastisch om te zien.”
Volgens hem typeert het festival precies wat Raalte zo bijzonder maakt: een dorp waar mensen samen de schouders eronder zetten. “Dat geeft een heleboel verbondenheid en dat is fantastisch om te zien. Ik hoop wel dat we dat ook echt kunnen vasthouden.”
Zoals eerder benoemd is Ribs & Blues inmiddels een welbekend bluesfestival waarvan de impact verder reikt dan binnen de dorpsgrenzen. Door de jaren heen heeft het festival bijgedragen aan een sterke reputatie – binnen én buiten de provincie. “We hebben een goede naam opgebouwd”, aldus Breun. De culturele waarde van het festival is volgens hem niet te onderschatten: het zet Raalte zichtbaar op de kaart.
Dit sluit tevens aan op het beleid van de gemeente. In de gemeentelijke evenementenvisie wordt gesteld dat Raalte dé evenementengemeente van Oost-Nederland wil zijn. Daarbij horen doelen als het stimuleren van innovatie, het ondersteunen van organisatoren en het waarborgen van veiligheid en openbare orde.
Tekst gaat verder onder de foto
Oogpunt vanuit politie
Om deze openbare orde en veiligheid te handhaven worden er tijdens het festival duidelijke afspraken gemaakt tussen de organisatie, beveiliging en politie. Paul Pegge, werkzaam bij de politie in Raalte, is al betrokken geweest bij meerdere edities van Ribs & Blues. Hij heeft gedurende de jaren een brede kijk gekregen op de werkwijze binnen zijn organisatie en de bezoekerspopulatie van het festival. “Wij staan gewoon zichtbaar rondom het terrein. Bij de toestroom en bij de uitstroom. Bij de uitstroom is het niet gericht op mensen die dronken en vervelend zijn of wildplassen, maar op de verkeersstromen.”
De politie is vooral buiten het festivalterrein actief. “Wij komen eigenlijk niet op het terrein. We zitten achter het hoofdpodium, waar ook de beveiliging zit. Daar kunnen we meekijken met de camera’s en snel schakelen als dat nodig is.”
“Ik heb mensen uit Amerika gesproken en echt van de andere kant van de wereld.”
Hij ziet het festival als een veilige sociale plek met een bijzonder publiek. “Je ziet daar zo’n divers pluimage van mensen en dat is gewoon leuk om te zien. Met ons werk kom je ook wat makkelijker in gesprek met mensen.” Dat Ribs & Blues internationaal bekend is, verbaast hem niet meer. “Ik heb mensen uit Amerika gesproken en echt van de andere kant van de wereld. Die komen hier speciaal voor dit festival.”
Toekomstperspectief
De komende jaren ziet Esther vooral de uitdaging en potentie om te blijven vernieuwen. “Je moet wel denken van: ‘Oh hey, ik word hier verrast.’ Daar kunnen we de opkomende jaren ook meer op gaan inzetten. Om de concurrentie met andere festivals ook een beetje voor te blijven. Als je niet verandert, dan kom je achteraan te staan. Dan wens ik je heel veel succes als je niet van veranderen houdt”, stelt ze scherp.
Toch blijft de kern van Ribs & Blues belangrijk: het gevoel van samenkomen, genieten en toegankelijkheid behouden. Ook wethouder Breun onderstreept dat. “Ik denk niet per se dat het veel groter hoeft te zijn. De kunst is om het zo mooi toegankelijk te houden als dat het nu is, met toch wel een mooi, goed programma. Dat zou wel mooi zijn.”
Esther sluit zich hierbij aan. “Enerzijds streven we voor stabiliteit: ribs, blues en het entertainment. Aan de andere kant moet je ieder jaar met een ander verhaal thuis kunnen komen.” Juist door de combinatie van een vertrouwde sfeer en verrassende wendingen, blijft Ribs & Blues een festival waar Raalte zich in herkent – én nog belangrijker: waar bezoekers voor blijven terugkomen.
