De Stichting IJssellinie heeft onlangs het eerste deel van een serie boekwerkjes over de verdedigingswerken uit de Koude Oorlog, gesitueerd op en rond landgoed De Haere in Olst en in Boven-Welsum, uitgegeven. Het behandelt het plan en de bouwwerken die in de jaren ’50 en ’60 van de twintigste eeuw weerstand moesten bieden aan een onverhoopte aanval van het Warschau-Pact.Veel
van de informatie in deel 1 van ‘De IJssellinie/Een voormalige verdedigingslinie tegen een Russische inval, 1950-1968’ was tot voor enkele jaren gekwalificeerd als ‘Zeer geheim’. Desondanks bleken de strategen van het voormalige Oostblok achteraf behoorlijk goed op de hoogte van de militaire en waterbouwkundige werken die in het begin van de jaren ’50 in en langs de IJssel bij Olst-Welsum
verschenen en die ten doel hadden bij een aanval van het Warschau-Pact een brede strook grond langs de IJssel onder water te zetten.
In het boekje wordt ook ruime aandacht besteed aan de samenhang met militaire objecten bij Bemmel in de Betuwe en Arnhem; die moesten ervoor zorgen dat (een deel van) het water dat normaliter via de Waal en de Rijn naar zee stroomt, door het IJsseldal werd geleid om de stuw bij Olst-Welsum te ‘voeden’.
De Stichting IJssellinie stelt zich ten doel de overgebleven restanten van de IJssellinie te bewaren en eventueel zo goed mogelijk in de oorspronkelijke staat te herstellen. Zo zijn de commando- en de hospitaalbunker in het bos bij havezate De Haere sinds enkele jaren opengesteld voor publiek. Ook de grote terp, nabij de splitsing IIsseldijk-Jan Schamhartstraat, is te bezoeken.
Onderdeel daarvan is een filmzaal, pal onder het wegdek van de dijk. Later dit jaar verschijnen de delen 2 en 3 over de IJssellinie. Daarin worden respectievelijk de militaire en waterbouwkundige werken behandeld. De publicaties markeren niet alleen het 60-jarig bestaan van de verdedigingslinie, maar herinneren er ook aan dat het de komende herfst 50 jaar geleden is dat fase 1 van het inundatieplan in werking werd gesteld. Aanleiding daartoe was de Cuba-crisis, een conflict tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie over de voorgenomen plaatsing van Sovjet-langeafstandsraketten op het eiland
van Fidel Castro. Deze vormden een directe bedreiging voor de Verenigde Staten. Dankzij direct telefonisch overleg tussen de Amerikaanse president John F. Kennedy en zijn Russische tegenstrever Nikita Chroestjov werd een Derde Wereldoorlog op het nippertje voorkomen. Het eerste deel van ‘De IJssellinie/Een voormalige verdedigingslinie tegen een Russische inval, 1950-1968’ kost 7,50 euro per stuk (bij toezending per post 8,50 euro). Het boekwerkje kan worden besteld via de website www.ijssellinie.nl, alsmede op open dagen van de Stichting IJssellinie.
Tevens worden ze verkocht via Boekhandel Korten in Olst en Primera Wijhe.
