Journalisten van Follow the Money gaan op tournee met een muzikale
theaterspecial

Leestijd: 3 minuten


Een team journalisten van Follow the Money stapt op de planken voor een
theatertour langs diverse Nederlandse podia. Co-hoofdredacteur en mede-
oprichter Eric Smit maakt deel uit van het vijfkoppige gezelschap dat vanavond
de onderzoeksjournalistiek zal bespreken en… bezingen in het HOFtheater.


‘Met onderzoeksjournalistiek controleren we de macht en dat doen we omdat het een
voorwaarde is om een democratie goed te doen functioneren,’ zegt Eric Smit, mede-
oprichter en co-hoofdredacteur van het platform dat de afgelopen jaren een
stormachtige opmars maakt. 

Een piepkleine website die incidenteel een zwendel aan de kaak stelde, groeide uit tot
een vermaard platform dat met onthullingen wekelijks voor nieuws zorgt en inmiddels
40 duizend betalende leden heeft. 

Die leden zorgen ervoor dat we bij Follow the Money ‘radicaal onafhankelijke
journalistiek’ kunnen maken in het publieke belang, zegt Smit. ‘Ze verwachten van ons
dat we multinationals als Shell en Unilever tegen het licht houden, de sponsors van
politieke partijen in beeld brengen, de lobby in Brussel controleren en oplichters
ontmaskeren.’

En nu gaat Follow the Money het theater in.
‘Ook dat nog!’

Hoe zijn jullie op dat idee gekomen?
‘Het begon voor de coronacrisis, met een afspraak met theaterproducent Hans Kik.
Hans vroeg of ik niet net als Joris Luyendijk aan een theatertour wilde beginnen. Dat
was voor mij een wonderlijke vraag, want tot dan toe was ik me er niet van bewust dat
er journalisten zijn die podia van theaters beklimmen. Hans legde toen uit dat ook ex-
topsporters en voormalige astronauten dat doen. Geen acteurs of cabaretiers, maar
bijzondere lieden die verhalen over hun vak te vertellen hebben. Het leek hem dat ik dat
ook zou kunnen.’


Vond jij dat ook?
‘Het leek me beter en ook leuker om dat niet alleen te doen. Om van het verhaal van
Follow the Money een soort Eric Smit-show te maken doet ook geen recht aan ons
platform. Ik snap dat ik de afgelopen jaren het gezicht van Follow the Money ben geworden, maar de essentie van ons platform is dat we een redactie zijn waarvan ieder
lid tot op het bot gemotiveerd is om met onderzoeksjournalistiek iets voor de wereld te
betekenen.’


De voorstelling wordt omschreven als een ‘muzikale theaterspecial’. Wat gaan
jullie doen?
‘Het schoot me bij die eerste ontmoeting al te binnen dat het leuk zou zijn om de
voorstelling te doorrijgen met muziek. Met levende muziek, welteverstaan. Het toeval wil
dat enkele van mijn gewaardeerde collega’s behalve goede journalisten, ook
muzikanten zijn. Eelke van Ark zit met haar onderzoek al jaren de cowboys in de zorg
op de hielen, maar ze is ook een heerlijke bassist. Thomas Bollen verdiept zich in de
wereld van centrale banken en monetaire innovaties als bitcoin en speelt een aardig
deuntje gitaar. Eelke en Thomas kunnen beter zelf over hun journalistieke
onderzoekswerk vertellen, dacht ik. En dan zingen ze er ook nog bij. JanJaap Rijpkema
(slaggitaar en zang) en Richard Jong (drums) zijn bij Follow the Money verantwoordelijk
voor vormgeving en techniek en onmisbare schakels in onze band. Ik mag meedoen
omdat ik hard durf te blèren. 
Destijds staarde producent Hans me wel even met glazige ogen aan toen ik opperde
dat ik eigenlijk het liefst met de FTM-band het theater in wilde. Bestond die band dan?
Ja dus. Nog niet zo lang, maar lang genoeg om te weten dat het tussen ons klikt. En
wat we dan zoal speelden? Blues en rock-’n-roll, zei ik. Wat zouden journalisten anders
moeten spelen? Mij leek het daarnaast ook wel logisch: in theaters wordt toch muziek
gemaakt? Nou, dan doen wij dat ook.’


Het begint zo op een journalistieke musical te lijken
‘Ja, de Grease van de onderzoeksjournalistiek! Leuke gedachte, maar dat is het beslist
niet. We spelen allemaal bekende nummers die de emotie in de verhalen accentueren.
Dat is iets wat veel mensen mogelijk wel eens vergeten: dat achter die nuchtere
onderzoekers die klinisch afstand proberen te houden, gevoelige en ongelooflijk
gedreven mensen schuilgaan. Daarnaast staat ons vak bol van de opwinding. Van
frustratie wanneer je weer eens tegen een dichte deur loopt, vreugde over een
bijzondere onthulling en boosheid over de misstanden die je aantreft. Maar alles bij
elkaar genomen speelt de muziek in de voorstelling een relatief kleine rol, de verhalen
zijn natuurlijk leidend.’ 


Kun je daar iets over vertellen?
‘Een vraag die we proberen te beantwoorden is waarom mensen onderzoeksjournalist
willen worden. Wat bezielt iemand om carrièrekansen in het bedrijfsleven te laten lopen
om voor veel minder geld het onzekere bestaan van de journalist te omarmen? Waarom
ga je maandenlang achter iemand aan die de boel heeft lopen te flessen en slachtoffers
heeft gemaakt? Hoe is het om oog in oog te staan met een bedrieger? Welke rol speelt
de journalistiek eigenlijk in een democratie en waarom is die noodzakelijk? We vertellen natuurlijk iets over het volgen van geldsporen, het controleren van de macht.
Vanzelfsprekend putten we ruimschoots uit eigen ervaringen en bieden we een kijkje in
de keuken van dit vak.’ 


Daar hoef je toch geen podium voor te beklimmen? Schrijf er een artikel over…
‘Verhalen zijn er om te verspreiden en dat kan op veel manieren. Follow the Money
publiceert dagelijks artikelen, we maken podcasts en we zijn sinds kort ook begonnen
met een eigen boekenuitgeverij. Een theatertour is weer iets totaal anders en een
gelegenheid om mensen in levenden lijve iets over de onderzoeksjournalistiek te
vertellen en waarom die vooral in deze tijden van belang is. Mogelijk kunnen we er
anderen mee aansteken. En natuurlijk doen we dit ook om er zelf lol aan te beleven.
Het is toch een kleine jongens- en meisjesdroom die uitkomt.’


Follow the Money is vanavond te zien in het Hoftheater in Raalte. Kaarten zijn
verkrijgbaar op de website of aan de kassa van het HOFtheater.
Meer informatie: www.ftm.nl

Als je toch bezig bent!

Volg jij Salland1 al?

812FansLike
1,499VolgersVolg
2,074VolgersVolg
3,500AbonneesAbonneer