Op vrijdag 19 mei 2023 vonden op de begraafplaatsen aan de Ceintuurbaan en aan de Raalterweg onder grote belangstelling de onthulling plaats van twee gedenkstenen. Zij vormen een erkenning van aangedaan onrecht en een eerbetoon aan de Molukse militairen van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL) en hun echtgenotes.
Tijdelijk verblijf
In 1951 werden Molukse KNIL-militairen op dienstbevel naar Nederland verscheept. Aanvankelijk was het de bedoeling dat het een tijdelijk verblijf zou zijn, maar nadat de militairen bij aankomst ontslagen werden, keerden zij en hun gezinnen niet meer terug. Sinds de jaren zestig vestigde zich met name in de wijk Keizerslanden een groep Molukkers in Deventer.
Gedenkstenen
Op beide begraafplaatsen liggen in totaal meer dan zestig Molukse KNIL-militairen. Naast de twee gedenkstenen, komt op elk graf van de Molukse KNIL-militairen een kleinere gedenksteen. Daarop staan het KNIL-embleem, de naam en (voor zover bekend) het legernummer van de betreffende Molukse KNIL-militair. Nabestaanden zullen zelf de kleinere gedenkstenen plaatsen.
De gedenkstenen maken onderdeel uit van een groter gebaar van de gemeente Deventer. In 2022 heeft de gemeente de grafrechten tot 2050 overgenomen van de eerste generatie Molukse KNIL-militairen en hun echtgenotes. Hierbij is de afspraak gemaakt dat er in 2048 weer besproken wordt of de grafrechten ook na 2050 door de gemeente overgenomen moeten worden.
Erkenning
Burgemeester Ron König: “Met het overnemen van de grafrechten wordt eerherstel geboden aan de Molukse oud KNIL-militairen en hun echtgenotes. En het is een erkenning van het leed bij de Molukse gemeenschap in Deventer.”
Wiet Tutupoly, namens de initiatiefnemers: “We beschouwen het als eindelijk erkenning van aangedaan onrecht jegens de Molukse gemeenschap als geheel en de oud KNIL-militairen in het bijzonder. Tevens als een waardig eerbetoon voor hen die een laatste rustplaats kregen in Deventer aarde. Dit op meer dan 12.000 kilometer van hun geboortegrond.”
Bekijk hieronder de onthulling van de gedenksteen op R.K. begraafplaats aan de Ceintuurbaan.
Bekijk hieronder de onthulling van de gedenksteen op de begraafplaats Steenbrugge aan de Raalterweg te Deventer.