Ook ik ben gevraagd om mijn licht te laten schijnen over de kwestie kerksluiting in Salland, en dan natuurlijk speciaal die kerk in Luttenberg, het beeldbepalende gebouw in mijn mooie dorpje. Als niet-katholiek kom ik er vaker dan menig parochiaan van Luttenberg.
Door Jenneke van Doesburg
Het lokale kerkbestuur heeft gelukkig altijd al open gestaan voor de oecumenische gedachte en zo kon het dat ik in diverse vieringen lectrice was, voorbeden deed, meedeed met communie en zelfs de hosties uitgedeeld heb. Het katholieke geloof vond ik warmer, bourgondischer, gezelliger, eenvoudiger dan het protestantse. Er is veel meer te zien bij de katholieken, als de preek je eens niet zo boeit, dwalen de ogen langs de heiligen, de vele mooie bloemstukken, de flakkerende kaarsjes, de goudgeborduurde misgewaden en het prachtig gepoetste doopvont.
En wat dacht je van kerstmis? Een compleet landschap uit het heilige land met waterval, bomen, dieren en de stal in het midden met de heilige familie. Dat is nog eens wat anders dan één boeketje op de vaas (dat na afloop naar een zieke gaat), één paaskaars, een meestal zwarte toga van de dominee en verder vooral witte muren! Het oog wil ook wat, dan is er toch heel wat meer te zien in een uitbundige katholieke kerk. En de preek duurt tien minuten, in plaats van een half uur. Het koor zingt voor je, terwijl je bij ons blijft bladeren in het liedboek voor het volgende gezang of psalm om mee te zingen.
Van bovenaf
Maar wat me toch altijd gestoord heeft, is de opbouw van bovenaf in de RK-kerk. De paus bovenaan en heel ver weg (al vind ik de huidige paus Franciscus al een verademing vergeleken bij zijn starre voorgangers), dan een hiërarchie van bisschoppen, dekens en de ‘veldwerkers’: de pastoors en pastoraal werkers onderaan. Een grote organisatie moet een structuur hebben, prima, maar juíst de mensen die het uitvoerende werk doen, die het contact met de doelgroep vormen, die mensen moeten bijstaan in lief, maar vooral in leed, die hebben geen donder te vertellen (excuseer mijn taalgebruik).
Het conservatieve strakke vasthouden aan dogma’s en regels, het terugdraaien van ontwikkelingen die de kerk juist deed meegaan met haar tijd, dat wordt de voorgangers van hogerhand opgelegd, zelfs afgedwongen. Het niet zelf mogen bepalen van de inhoud van je eigen viering, het niet mogen samenwerken met ambtsdragers van andere kerkgenootschappen, het niet mogen beschikken over je eigen gebouwen in de toekomst, ik vind het heel vreemd. En wat het ergste is; de weinige mensen die nog enthousiast zijn, die hun ziel en hun zaligheid in die kerk stoppen, die de kar trekken op lokaal niveau, die worden door de houding van het bisdom de kerk wel uitgejaagd.
Van onderop
Wat zie ik voor me in Luttenberg? De kerk, kerkweide en pastoorsbos wordt eigendom van een stichting. Alle Luttenbergers steunen die stichting, zodat onderhoud geen probleem is. Er komen diverse werkgroepen, die vieringen organiseren, die avondwakes mogelijk laten zijn, die andere toepassingen bedenken voor het kerkgebouw en de pastorie (concerten, cursussen, workshops, uitvoeringen, exposities, trouwlocatie, rondleidingen, abseilen vanaf de toren, tijdelijke woonbestemming, noodopvang, bedenk het maar). Er is ook in deze tijd, misschien juist zéker in deze tijd behoefte aan zingeving en spiritualiteit. Kortom: breed gedragen, ván en vóór de Luttenbergers, die zich allemaal verantwoordelijk voelen voor een stukje van die kerk!
De kerk: we kunnen hem niet missen, anders klopt ons logo niet meer!
Het bericht Jenneke van Doesburg: van onderop kun je de kerk wel behouden verscheen eerst op Opinie in Salland.