Ik loop langs de IJssel, handen in mijn zak, peinzend, denkend, altijd denkend. Ik gooi een steen op het water en kijk hoe vaak hij stuitert op het oppervlak voordat die door het water weet te breken en zinkt. Intussen stroomt de rivier door. Gewoon door. Ook als ik stil ga staan. Het leven gaat gewoon door.
Door Hasan Kaddour
Als ik terug loop naar huis voel ik de winter die era an komt. De winters hier in Nederland zijn koud. Soms voel ik die kou tot op mijn hart, net als de storm. Kou en storm in mijn hart zijn altijd aan het werk. Maar ik heb van jullie Nederlanders geleerd om ‘niet van suiker’ te zijn. Ik heb van jullie geleerd gewoon hard door te werken, zelfs als je ziek bent.
Op gebied van samenleving, taal, gewoontes, ben ik al op meerdere punten veranderd. Sommige gewoontes zijn ook bij mij al een natuur geworden. De taal, die verdomd moeilijke Nederlandse taal, die het belangrijkste én het moeilijkste.
Tijdens de lessen Nederlands ben ik altijd gelukkig met het behaalde resultaat. Ik begrijp wat er gezegd wordt en kan behoorlijk uit de voeten als ik zelf praat. Maar na de les, als ik dan weer buiten op straat kom en in de trein zit, dan versta ik er gelijk niks meer van. Af en toe vang ik een woordje op. Tjonge, wat praten jullie snel. Ik wil het wel uitschreeuwen: alsjeblieft, praat wat rustiger. Soms denk ik dat ik wat jullie zeggen, dat ik dat dan terug moet kunnen kijken in de herhaling, net als bij een goal op tv, een beetje vertraagd.
Ik besef me dat dit een kwestie van tijd is. Dat is juist waar ik zo moe van wordt. Alles heeft tijd nodig. Gelukkig heb ik qua taal het eerste stapje al gemaakt. Maar ik wild at het sneller gaat. En daar heb ik jullie voor nodig.
Ik wil graag met jullie praten op straat, in de trein. Maar iedereen zit steeds op zijn mobiel. Wachtende op het perron, als de deuren van de trein dicht gaan, iedereen duikt gelijk in die andere wereld van internet, Facebook en andere social media.
Zelf probeer ik dat vaak niet te doen. Om te kijken of ik contact krijg. Maar meestal voel ik me dan maar een gek iemand, tussen al die anderen. Die anderen naast me zijn er alleen maar met hun lichaam. Met hun geest zijn ze heel ergens anders.
Op het station in Deventer had ik me ook eens voorgenomen de telefoon niet te pakken. Ik keek wat rond naar de vogels en zo. Zelfs toen ik een melding van mijn telefoon kreeg, opende ik hem niet. Ik keek wel even, aar besloot hem dicht te laten. Toch besefte ik dat dat ook ik op dat moment was afgeleid. Mijn ogen waren op de smartphone gericht en niet op mijn omgeving.
En daar zit de basis van wel of geen contact. Dat begint met de ogen, van je omgeving zien, van blikken die elkaar ontmoeten. Dat gebeurt niet meer, iedereen kijkt naar zijn telefoon. Dus in plaats van met Nederlanders te praten, dook ik uiteindelijk ook maar weer in mijn wereld van Facebook en Arabisch schrijvende vrienden. Of soms ook wel op Nederlandse nieuwssites, maar ook dan: lichaam hier, geest daar!
Mijn Syrische vrienden ervaren hetzelfde. Een groot deel van de dag zijn die ook in een andere wereld. Met hun lichaam in Nederland, maar met hun geest familie en vrienden in Syrië of ze hebben contact met andere Syrische vluchtelingen.
Misschien zijn er wel mensen in Syrië die inmiddels wat over het Nederlandse weer, de seizoenen, namen van steden en hoe die er uit zien, geleerd hebben via de social media van vluchtelingen hier… Geïntegreerd in Nederland via de afstandbediening Mijn kleine nichtje in Syrië kan al ‘alsjeblieft’ zeggen. En ‘doei’.
De social media hebben zeker voordelen. Je kunt altijd bij een ander zijn, weten waar een ander is. Maar uiteindelijk kom je alleen op die manier nooit in het leven van de ander. Je blijft altijd de buitenwereld.
Ik besef me dat we het er mee moeten doen, dat we een manier moeten vinden om ondanks of met de social media toch te integreren in de Nederlandse samenleving. Ik ga het zelf vanaf nu anders aanpakken. Facebook van mijn telefoon af en geen spelletjes meer spelen als ik in de trein zit. In plaats daarvan ga ik naar de lucht kijken. En naar gezichten. Oogcontact maken?’
Hasan Kaddour is vluchteling uit Syrië, neergestreken in Olst.
Het bericht Hasan Kaddour: ieder contact begint met oogcontact maar die kijken op de telefoon verscheen eerst op Opinie in Salland.