De kerken staan leeg. Op kerstnacht en eerste kerstdag zaten ze voor het laatst bomvol. Tot pasen staan die prachtige gebouwen op toplocaties in onze dorpen verder weer zo goed als leeg. Wat te doen met die gebouwen?
Ik was in mijn jeugd misdienaar, eens in de maand had ik een week lang ochtenddienst, moest ik iedere ochtend om half acht de pastoor of kapelaan helpen bij de mis. Dat is vijftig jaar geleden. Kom daar tegenwoordig nog maar eens om. De Kruisverheffing hield tot voor kort nog ochtendmissen. Niet in de kerk, maar in de pastorie. Daar konden de bezoekers met gemak in. Maar de kathedraal van Salland is ook daar mee gestopt. Omdat er geen personeel meer is die de mis kan doen. Dus de katholieke kerk heeft bijna geen bezoekers meer en nu hebben ze ook geen pastoors meer. Een hoog gepensioneerde man redt wat er te redden valt, maar moet de vieringen overal in Salland doen, dus die raakt ook wel een keer door zijn energie heen.
Ik heb links en rechts wat kerk-betrokkenen gevraagd wat zij daar allemaal van vinden. Wat een andere functie voor de kerk zou kunnen zijn. Of het zou helpen dat pastoors mogen trouwen. Dat vrouwen een kans op de kansel krijgen. Niemand wil er iets over zeggen. Dat ligt allemaal veel te gevoelig.
Als je een beetje kennis hebt van voorlichting, weet je dat ‘niets zeggen’ de verkeerde reactie is. Want daarin ligt het bewijs verscholen dat het probleem echt groot is. Je geeft er ook mee aan een open gesprek niet echt aan te durven. Maar ik kan je vertellen dat je intern het tij ook niet gaat keren. En ik weet ook zeker dat als jij het gesprek niet open gooit, dat anderen dan het woord voor je gaan voeren en jij dus niet meer de baas over het verhaal bent.
Het zij zo.
Voedselbank en zo
Ik woonde onlangs een workshop bij over de toekomst van kerkgebouwen, want buiten de kerk om bereidt de samenleving zich wel degelijk voor op definitieve leegstand, ook van een grote kerk als de Kruisverheffing. De meeste deelnemers van de workshop vonden wel dat er een relatie met religie moet blijven. Ik heb voorgesteld de voedselbank en de kringloopwinkel in de kerk onder te brengen. Waar kun je naastenliefde mooier onderdak geven dan in de kerk? En ook de wereldwinkel zou je er terecht moeten. En andere winkels die aan fair trade doen. Wat te denken van lokale duurzaam en biologisch geproduceerde producten?
Het lijkt me een fantastische nieuwe invulling voor de kerk. Want dat die leeg komt te staan is een zekerheidje. Dat je dat niet zou zeggen naar aanleiding van de bezoekerscijfers van gisteren en vandaag, dat komt alleen maar omdat mensen de kerstviering bezoeken net als dat ze met z’n allen naar de Toppers gaan of een bezoekje brengen aan de meubelboulevard. De kerk als pretparkattractie.
Het bericht Harrie Kiekebosch: De kerk als pretpark of als voedselbank verscheen eerst op Opinie in Salland.