Brandweerlieden in Deventer zullen niet snel vergeten dat ze twee jaar geleden, tussen kerst en de jaarwisseling, op klaarlichte dag een keukenbrandje gingen blussen aan de Joost van den Vondellaan. Uit de flatwoning op de tweede verdieping kolkten dikke zwarte rookwolken. Ricardo de W., de destijds 31-jarige bewoner, stond de brandweer op te wachten. “Het is een pannetje op het vuur,” zei hij tegen de bevelvoerder van de brandweerploeg. “En er ligt wat kindervuurwerk binnen.”
De brandweerlieden zijn op 28 december 2021 aan de dood ontsnapt, in ieder vertrek van het kleine appartement lagen grote hoeveelheden professioneel vuurwerk. Ook werden er maatbekers, potten en flessen met chemicaliën, een zak kunstmest met nitraat, rollen met tientallen meters lont en snellont, enorme hoeveelheden suiker en kartonnen bollen voor het maken van zogeheten shells aangetroffen. Verder werd er zo’n 170 kilo consumentenvuurwerk, een gaspistool, wiet, cocaïne, MDMA en 325 gram amfetamine in de woning ontdekt.
Cake bakken
Maandag moest De W. zich in de Zwolse rechtbank verantwoorden voor zijn daden. Al snel wordt duidelijk dat Ricardo die decembermiddag inderdaad een pannetje op het vuur had staan. De rechter laat hem foto’s zien die door de politie zijn gemaakt in zijn keuken. “Ik hoop niet dat u gaat zeggen dat u een cake aan het bakken was,” zegt de rechter. Ricardo de W. doet dat ook niet. Hij geeft aan dat twee vrienden bij hem op bezoek waren en een biertje zaten te drinken. Hij was water met suiker en nitraat aan het koken om er later een flinke rookbom mee te maken. “Het kookte over en begon te spetteren,” zegt De W. Het rookalarm in de flat ging af en rond het middaguur ontving de brandweer de melding over een keukenbrand.
Een buurvrouw weet die middag ternauwernood haar kat in veiligheid te brengen, zelf ademt ze veel rook in. Zij is per ambulance naar het ziekenhuis overgebracht. De brandweer krijgt het vuur snel onder controle en licht de politie in over wat ze in de woning hebben aangetroffen. De politie en de explosievenopruimingsdienst kammen de woning uit. Ze treffen er een flinke rookbom aan, een 30 centimeter lange kunststof pijp met een doorsnede van 15 centimeter, gevuld met een gedroogd mengsel van suiker en nitraat. Verder liggen er veel shells, mortierbommen, Cobra’s en ander illegaal, professioneel vuurwerk.
Beetje doorlonten
Ook treffen ze een gereedschapskist aan met gedemonteerd en in elkaar geknutseld vuurwerk. “Dat is gewoon een beetje doorlonten,” zegt Ricardo laconiek. “Vuurwerkleveranciers doen dat ook.” De rechter kijkt hem verbaasd aan en zegt: “U bent geen leverancier, u bent gewoon een amateur!” De rechter laat hem een foto zien van acht jerrycans vol brandstof. “Dat is toch 40 liter brandstof, wat moest u daarmee?” vraagt hij aan de Deventenaar. “Dat is voor mijn werk, ik werk in de wegenbouw,” is de verklaring van Ricardo de W.
Tussen de kussens van het bankstel wordt een gaspistool met veertien patronen in het magazijn ontdekt door de agenten. Ook vinden ze overal in de woning verschillende soorten drugs. In het vriesvak treffen de speurders flesjes bier aan en 325 gram amfetamine. “Het bier en de amfetamine zijn niet van mij,” zegt De W.
De officier van justitie is niet te spreken over de houding van De W., ze noemt hem laks en vindt dat het gevaar onvoldoende tot hem doordringt. “Je zal maar brandweerman zijn en dan ga je daar nietsvermoedend naar binnen.” Ze noemt het een wonder dat de brandweerlieden weer heelhuids naar buiten zijn gekomen. “Argeloze brandweermannen zijn door hem een brandend kruitvat ingestuurd,” aldus de magistraat.
Zwart kruit
De officier wijst de rechter erop dat het ging om grote hoeveelheden massa-explosief vuurwerk. “Er stonden ook potten zwart kruit. Die waren zo instabiel dat de EOD ze moest vernietigen,” aldus de officier. Ze vindt dat de Deventenaar onaanvaardbare risico’s heeft genomen en de levens van brandweermensen en buurtbewoners in gevaar heeft gebracht. Ze neemt het de Deventenaar kwalijk dat hij tegen de brandweer vertelde dat er alleen wat kindervuurwerk in zijn woning lag. “Dan heb je echt een hele grote plaat voor je kop!” De officier vindt een taakstraf dan ook een gepasseerd station en eist een gevangenisstraf van 12 maanden, waarvan 5 maanden voorwaardelijk. Dit met een proeftijd van 3 jaar.
De advocaat van Ricardo bepleit een gedeeltelijke vrijspraak. Hij stelt dat er meer dan voldoende bewijs is waaruit blijkt dat de aangetroffen amfetamine niet van De W. was maar van zijn vrienden. Ook zou het volgens de raadsman niet gaan om een gaspistool maar om een alarmpistool. Hij is het ook niet eens met de officier dat zijn cliënt laks is. “Hij zit er hier wel onderuitgezakt bij, maar hij is zeker niet laks,” aldus de advocaat. “Ik heb zeker het idee dat Ricardo spijt heeft van zijn daden.”
Flatwoning kwijtgeraakt
De advocaat onderstreept dat de Deventenaar vuurwerk en drugs tegenwoordig links laat liggen. Ricardo heeft volgens hem reeds de nodige gevolgen ondervonden. Zo heeft hij al 18 dagen in voorarrest gezeten, is hij zijn flatwoning kwijtgeraakt en heeft hij voor twee jaar een negatieve huurdersverklaring gekregen. De advocaat vindt het verder in het voordeel van De W. spreken dat hij vandaag de meeste feiten bekend heeft. De raadsman vraagt de rechters om geen onvoorwaardelijke celstraf op te leggen maar een voorwaardelijke, al dan niet met een taakstraf.
“Ik wil mijn straf pakken en dan door met leven,” zegt Ricardo de W. als hij het laatste woord krijgt. “Ik heb veel spijt dat ik andere mensen door mijn stommiteiten in gevaar heb gebracht.”
De rechtbank doet over twee weken, op 22 mei, uitspraak.